“`html
Suriye Sağlık Bakanlığı, Şam’daki bir kiliseye yönelik düzenlenen intihar saldırısında 25 kişinin hayatını kaybettiğini ve 63 kişinin yaralandığını bildirdi.
Yetkililer, olayın faalinin Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD) ile ilişkilendirildiğini belirtti. Saldırının yapıldığı 22 Haziran Pazar günü, grup saldırıyla ilgili herhangi bir açıklama yapmadı.
Bu, Ahmed Şara’nın liderliğindeki güçlerin, Aralık ayında Esad yönetimini devirme sürecinden sonra Şam’da meydana gelen ilk ölümcül saldırı olarak kaydedildi.
Saldırı nasıl gerçekleşti?
Suriye İçişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, Pazar akşamı Dweila bölgesindeki Mar İlyas Rum Ortodoks Kilisesi’nde düzenlenen ayin sırasında bir kişi, topluluğa ateş açtı ve ardından üzerindeki bomba düzeneklerini patlatarak intihar etti.
AFP’ye konuşan tanık Lawrence Maamari, “Saldırgan dışarıdan kiliseye girdi” ve ateş açmaya başladığını, “Kendini havaya uçurmadan önce insanlar onun önünü kesmeye çalıştı” sözleriyle anlattı.
Yakın bir dükkan sahibinin adı Ziyad olan tanık, “Camların yerle bir olduğu bir patlama duyduk,” dedi.
Ziyad, “Kilisede bir yangın çıktı ve kırık ahşap bankların kapı çıkışına kadar fırladığını gördüm” ifadelerini kullandı.
Kilisenin içindeki fotoğraf ve videolar, sunakların ciddi şekilde tahrip olduğunu, sandalyelerin parçalarla dolu olduğunu ve duvarlarda kan lekelerinin bulunduğunu gösteriyor.
Tepkiler neler oldu?
Antakya Rum Ortodoks Patrikhanesi, yaptığı yazılı açıklamada “Bu gece, şeytanın eli uzandı, hayatlarımıza kast etti ve akşam ayininde şehit düşen sevdiklerimizi aldı” dedi.
Suriye’deki geçiş hükümetinin lideri Ahmed Şara, birlik ve beraberlik için çağrıda bulundu.
“Güzel ülkemizde bu hain eyleme karışan veya bunu planlayan herkesin adalete teslim edilmesi için tüm güvenlik güçlerimizle harekete geçeceğiz,” diye belirtti.
BM Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen’in ofisi de saldırıyı kınayarak, Suriyelileri “terörizmi ve aşırılığı reddetmek için birleşmeye” çağırdı.
ABD’nin Suriye özel temsilcisi Tom Barrack, “Bu cesareti kıran eylemlerin, Suriyelilerin yaratmaya çalıştığı yeni hoşgörü ortamında bir yeri yoktur” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, saldırıyla ilgili olarak “Suriye’nin taşeron terör grupları vasıtasıyla yeni bir istikrarsızlık dönemi içine çekilmesine göz yummayacağız” ifadelerini kullandı.
Avrupa Birliği, “bu alçakça saldırıyı” sert bir şekilde kınadı ve “terör tehdidi” ile mücadele konusunda IŞİD ve diğer aşırılıkçı grupların etkisini ortadan kaldırma çabalarının artırılması gerektiğini belirtti.
Arap Birliği de 22 Haziran’daki saldırıyı kınadı. Genel Sekreter Ahmed Ebu Gayt, “Suriye hükümetinin bu terör örgütleri ile başa çıkabileceğine dair umutluyuz” dedi.
Saldırının anlamı nedir?
IŞİD, Suriye’de pek çok kez Hristiyan toplulukları ve diğer dini azınlıkları hedef almış saldırılar gerçekleştirdi.
Örgüt, 2016 yılında Şam’ın güneyindeki Şii Seyyide Zeyneb türbesinde gerçekleştirilen bombalı saldırılarda 70’ten fazla insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştu.
IŞİD bir zamanlar Suriye’nin batısından Irak’ın doğusuna kadar olan 88 bin kilometrekarelik bölgeyi kontrol ediyordu ve burada yaklaşık sekiz milyon insan yaşamaktaydı.
2019 yılında Suriye’de askeri bir yenilgiye uğramasına rağmen, Birleşmiş Milletler, IŞİD ve bağlantılı grupların tehdit oluşturmaya devam ettiğini vurguladı.
Şubat ayında yayımlanan bir raporda, grubun Suriye’nin geçiş sürecini fırsat bilerek saldırılarını artırabileceği ve ülkeyi yabancı savaşçıların toplanma merkezi haline getirebileceği bilgisi yer aldı.
Geçiş hükümeti iktidarı devraldıktan sonra, örgütün üstlendiği ilk saldırılar 22 ve 28 Mayıs tarihlerinde gerçekleşti.
IŞİD, Suriye’nin güneyinde Süveyda çölde güvenlik güçlerine saldırılar düzenlediğini açıkladı.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), IŞİD’in bu yılın başından itibaren en az 100 operasyon gerçekleştirdiğini bildirdi.
Bu saldırıların çoğunluğu, kuzeydoğudaki Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) denetimindeki alanlarda yoğunlaştı, özellikle Deyr ez-Zor, Haseke ve Rakka bölgelerinde meydana geldi.
Türkiye, Ürdün, Irak, Lübnan ve Suriye, 9 Mart’ta IŞİD ile mücadele için ortak bir operasyon ve istihbarat ağı kurulması konusunda anlaşma sağladığını açıkladı.
IŞİD’in Suriye ve Irak’ta 1.500 ila 3.000 arasında savaşçısının olduğu ve bunların çoğunun Suriye topraklarında konuşlandığı tahmin edilmektedir.
Ayrıca, yaklaşık 300 savaşçının, yurt dışında operasyonlar planlamak üzere Suriye çölünde bir merkez oluşturduğu ifade ediliyor.
Suriye’nin kuzeydoğusundaki hapishanelerde 9 binden fazla IŞİD üyesi tutuklu bulunurken, çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan yaklaşık 40 bin IŞİD bağlantılı kişi de çeşitli kamplarda tutulmaktadır.
Hollanda merkezli Uluslararası Terörle Mücadele Merkezi’nin Mayıs 2025 raporuna göre, bu kampların en büyük finansörü olan ABD, yakın zamanda 117 milyon dolarlık bir kesinti yapılacağını bildirdi.
Merkeze göre, bu kesintiler nedeniyle kamplardaki yaşam koşulları kötüleşecektir ve bu durumun IŞİD’in üye toplama ve güçlenmesine olanak verebileceği belirtildi.
Suriye’de azınlıkların güvenliğinin sağlanması, yeni yönetimin karşısındaki en büyük zorluklardan biri olarak görülmektedir.
Geçiş hükümetinin Devlet Başkanı Ahmed Şara, yönetimi devraldığında tüm toplulukları bir araya getirme sözü vermişti.
SOHR’a göre, son aylarda özellikle Aleviler ve Dürziler gibi azınlık topluluklara yönelik saldırılarda 2 bin kişinin üzerinde yaşamını yitirdiği kaydedildi.
Bu saldırılarda hükümet destekli güçlere yönelik suçlamalar gündeme gelirken, Şara, sivil ölümleri ile ilgili sorumluluğu bulunanların yargılanacağına dair söz verdi.
“`
